Agritech (teknolojik tarım) ve dikey tarım, taze sebzelerin iç mekanlarda geliştirilebildiğini ileri teknoloji kavramları. Bu teknolojilerin büyük bir çoğunluğu kapalı ortamlarda şimdilik yeşil sebzeleri yetiştirebiliyor. Bazıları toprak, bazıları topraksız veya karma yöntemlerle seralarda veya bir evin bodrum katında bile, LED ışıklarıyla metro-tarım yapmanıza olanak tanıyor. Öte yandan bu tarım yöntemleri metropollerde yaşayan insanları birer çiftçi haline getirebiliyor. İnsanlar kendi yiyeceğini balkonunda, evinde yetiştirip ürününü toplayabiliyor. Bu trend, özellikle de gıda güvenliğinin sorgulandığı son yıllarda daha da ilgi görüyor.
Üç yıldır otonom tarım çiftliği kurma projesi üzerinde kafa yoran eski Google çalışanı Brandon Alexander, kurucularından olduğu Iron Ox start-up’ında tamamen robotla çalışan bir çiftlik kurmuş. San Francisco merkezli Iron Ox’un çiftçisi, 450 kg ağırlığındaki Angus isimli robot. Angus, su tarımı yapılan bu çiftlikte marul, fesleğen, kişniş, frenk soğanı gibi yeşilleri yetiştiriyor. Angus, bitkilerin içinde bulunduğu büyük ve ağır kapları kaldırabiliyor. Hasatı da tek başına topluyor.
Brandon Alexander, Angus‘un yılda 26 bin bitki üretebildiğini, bunu 0,4 hektarlık tarım alanına eşit gelen bir iç mekanda gerçekleştirebildiğini söylüyor. Alexander, tam otonom çiftlik fikrine neden sıcak bakılması gerektiğini şöyle açıklıyor: “ABD’deki yeşilliklerin çoğunluğu Kaliforniya ve Arizona’da yetişiyor. Kış ayları ülkenin büyük kısmı soğuk olduğunda, yeşillikler 3 bin 200 km ötedeki bu iki eyaletten geliyor. Buna gerek yok. İç mekanlarda tarım yapılarak bu durumu tek bir merkezden çıkarabiliriz.”
Iron Ox’un kuruluşundaki nedenler elbette ABD‘nin ülke olarak yüzölçümünün çok büyük olması gerçeğine dayalı. Dikey tarım start-up’larının ortak noktası, tarımsal ürünleri yetiştirme işini mekan bağımsız kılmak, gıda kalitesini artırmak ve kişilerin üretimlerini kendileri yapması. Öte yandan teknolojik tarımda robotların insanların yerini alması, eleştirilerin merkezinde yer alıyor. Tarımdan geçinen çiftçi ve işçilerin iş kaybedecek olması bir yana, ileri teknolojilerin tarım alanına uygulanmasını “insanın endüstrilerin daha çok kar etmesi uğruna doğadan koparılması” olarak yorumlayanların sayısı da küçümsenmeyecek kadar az.
