Türkiye Yapay Zeka İnisiyatifi (TRAI) 4 Mayıs 2019’da kurucuları, destekçileri ve bu yıl benim de katılımımla 3’üncü kez biraraya gelerek, şu soruyu sordu: “Türkiye’de özel sektör yapay zeka konusunda nerede? Hangi aşamada?” Özel sektör temsilcileri ve akademisyenler ortak platformlarda tartışarak Türkiye’nin yapay zeka resmini çizdi. Çalıştay sonrasında ortaya çıkan tabloyu değerlendiren TRAI‘ın kurucularından Gelecekhane CEO’su Halil Aksu, Türkiye’de son 2-3 yılda yapay zeka konusunda çok önemli bir mesafe kaydedildiğini söyledi. Aksu’nun bu gözlemleri çalıştaydan çıkan sonuçla perçinlendi: “Türkiye özel sektörü yapay zeka devriminin tam ortasında. Daha ileride olanlar var, şekil verenler var, geri kalanlar var, belki de yolda kalacaklar var. Ama bu devrimin önümüzdeki yıllarda bizi daha çok meşgul edeceği kesin.” Çalıştayın sonuç bildirgesine yansıtacak bazı somut verilerse aşağıdaki gibi:
* Büyük kurumlar kendileri geliştiriyor, küçükler hizmet alıyor
Yetenek bakımından zengin banka, perakendeci, telekom operatörleri gibi kurumlar, kendi bünyelerinde analitik ekipler geliştiriyor ve aynı anda pek çok yapay zeka projesi üzerinde çalışıyor. Daha küçük veya imkanları bu kadar gelişmiş olmayan kurumlarsa, girişimlerden veya teknoloji şirketlerinden hizmet alıyor.
* Proje başarısı için veri, bilişim ve cesaret gerekli
Yapay zeka alanında proje yapmak tahmin edildiği kadar kolay değil. Öncelikle doğru problemi tespit etmek, sonra o problemin verilerini derlemek gerekiyor. Bir çocuğun veya stajyerin öğrendiği gibi, yapay zeka öğrenerek gelişiyor. Şirketler ve çalışanları, önümüzdeki ellerindeki rutin işleri halledecek çözümleri geliştirmek ve yetiştirmekle uğraşacak.
*İşsiz kalan beyaz yakalılar, robot tasarımcısı oluyor
Bankalar, sigorta şirketleri, telekom operatörleri rutin evrak işleri robotlara emanet edilmeye başlandı. İnsandan çok daha güvenilir, çok daha hızlı ve hatasız çalışan robotlar, aynı zamanda çok daha ekonomik. Bu durumda pek çok beyaz yakalı çalışan işsiz kalma riskiyle karşı karşıya. Aralarında bunu yeterince erken fark eden ve kendini geliştirenler, bu robotların tasarımcısı haline geldi. Bir banka TRAI‘a böyle bir yapılanmaya gittiğini açıkladı.
*Verisini açanlar, yepyeni çözümlere kavuşuyor
Mart ayındaki LC Waikiki Datathon etkinliğinde 100’den fazla genç yetenek perakendecinin üç önemli problemine muazzam çözümler üretti. Datathon sayesinde elde edilen kazanımları gördükten sonra, kurumun üst düzey yöneticisi “Verilerimizi ilgililere açacağız” vizyonunu ortaya koydu. Benzer yaklaşımlar geliştirilebilir ise, bankalar, sigortalar, telekom operatörleri, üretim şirketleri, enerji sağlayıcıları, belediyeler, kamu kurumları bu eğilimden yararlanabilir, yetenekler kendini gösterebilir, ciddi ekonomik katma değer oluşturacak yepyeni çözümler üretebilir.
*Yapay zekada ciddi beyin göçü yaşanıyor
Yapay zeka dünya çapında çok önemli bir fenomen. ABD, Avrupa, Çin, Japonya ve daha pek çok güçlü ekonomi bu alanda muazzam çalışmalar yürütülüyor. Teknoloji devlerinden yeni kurulan girişimlere kadar, her türlü sektöre yönelik yapay zeka projeleri var. Türk mühendisleri bu küresel rekabetin içinde yer alıyor, bu ülkelerde çok rahat iş bulabiliyor. Türkiye’deki şirketler maalesef ellerindeki değerli yetenekleri küresel rekabete kaptırıyor.
