Bugün elimize aldığımız her emtia, mutlaka ki bir lojistik hikayesine sahip. Bu kadar eski ve hayatımızda öneme sahip olan bu endüstri, birçok problemin de kaynağı da olabiliyor. Hem çevreyi en çok kirleten endüstrilerden biri, hem de kemikleşmiş karmaşık ve zor süreçleri nedeni ile hizmet ettiği birçok sektörde tedarik zinciri problemlerine, yokluklara, üretim hatlarının durmasına, hatta market raflarının boş kalmasına neden olabiliyor.
Bu sorunlar, geçtiğimiz 10 yılda birçok işletmecinin kalıcı ve etkin değişim yaratabilecek çözümler üzerine çalışmasına ve birçok finansal yatırımcının da bu girişimcilere önemli ölçeklerde destek olmasına neden oldu.
Bunlardan biri de ABD’deki erken aşama başlangıç yatırım programı Sente Foundry. Sente Foundry’nin kurucu ortaklarından Serhat Çiçekoğlu, lojistik sektöründe hem dünyada hem de Türkiye’deki gelişmelere hakim bir isim. Çiçekoğlu’nun bu sektördeki yeniliklere ilişkin değerlendirmeleri şöyle: “ABD’deki Logiwa, QuickLoad ve Almanya’daki Gorillas gibi birçok Türk girişimci de yatırım alanlar arasında yer aldı. Bu değişim trendini etkileyen en onemli faktörlerden biri, gelişmekte olan yeni teknoloji kabiliyetlerinin lojistik sektörüne de hızla uyarlanabilmesi oldu. Bu kabiliyetler arasında yapay zeka, robot teknolojileri, yeni malzemeler, elektrikli ve otonom araçlar öne çıkanlar. Bununla birlikte kuantum bilgi işlem teknolojileri de kullanılan bu teknolojiler arasında sayılabilir.
Örneğin yapay zeka teknolojileri lojistik servisi alan veya bu servisi veren şirketlerin talep belirleme, tedarik zincirindeki olası problemleri önceden tahmin edebilme ve önleme gibi birçok fonksiyonu mümkün ve erişilebilir kılıyor. Yine depo ve üretim alanlarında kurucusu Türk olan Stroma Vision gibi bilgisayarlı öngörü firmaları, hem çalışan güvenliğini hem de işletme verimliliğini artırıyor.”
YENİ MALZEMELER
Robotların, depolarda ve son-mil teslimatlarda servis üstünlükleri, maliyeti düşürmeleri ve personel verimliliğiyle bu sektörde büyük avantajlar sağladığını da belirten Serhat Çiçekoğlu, “Yakından takip ettigimiz alanlardan biri de yeni malzeme teknolojileri. Yeni paket formatları geliştiren ABD’deki Expandos ve yine ABD’deki Türk girişimi Tandem Repeat gibi biyoteknoloji girişimleri hem tüketicelere hem de çevre sorunlarına çözümler geliştiriyor.
Elektrikli araçlar ve batarya teknolojileri de bu değişim rüzgarının arkasında önemli bir rol oynuyor. ABD’deki NiveauUp gibi batarya üretim teknolojileri ve İzmir’de kurulu bir Türk girişimi olan NiCat gibi yapay zeka tabanlı batarya endüstrisi için yeni malzemeler geliştiren girişimler, hem enerji depolama hem de lojistik alanında kullanılan birçok araç ve robot tipinin arkasındaki güç olacak” sözleriyle lojistiği ilgilendiren yepyeni bir alana vurgu yapıyor.
Tüm bu girişimlere finansal yatırımcılar kadar kurumsal yatırımcılar da lojistik endüstrisinde hızlanarak gelişen değişimin arkasındaki önemli bir faktör. 2021 yılı sonu itibari ile girişim sermayesi sektörü rekorlar kırdı. Çiçekoğlu bu ivmenin devam edeceği öngörüsünde bulunarak şöyle devam ediyor: “2022’deki global ekonomik konjektür biraz hız kestirse de 2018-2021 arasında gerçekleşen ivmenin etkisi kaybolmayacak. 2021’de bu yatırım 2020’deki seviyesinden yüzde 86 artarak $33.6 milyar USD seviyesine çıktı. (Kaynak: CBInsights)
Buna ek olarak hem dünyada hem de Türkiye’de birçok kurumsal girişim sermayesi fonu kuruldu ve yatırım yaptı; yapmaya da devam ediyor. Türkiye’de de 2000’li yıllarda İş Ventures ile başlayan ve ilerleyen yıllarda da Inventram ve Peran Yatırım gibi kurumsal girişim sermayesi ekiplerinin ivmelendirmeye başladığı ekosistem, geçtiğimiz 1-2 yıl içinde de Yıldız Ventures ve Sabancı Ventures gibi fonlar ile artık iyice olgunlaştı.
2010’ların ortasında başlayan ve 2018’den itibaren hızla artan bu değişimi farketmeyen kurumlar, treni daha hızlı kaçıracak.”
