Genel
Siirt’in şifalı 4 bitkisinden prostat kanserine çözüm
Bayer‘in lise öğrencilerini fen ve bilim alanında çalışmalar yapmaya teşvik etmek amacıyla bu yıl “Yaşama Değer Kat” temasıyla düzenlediği Bayer Liseler Arası Bilim Yarışması’na bu yıl 659 proje katıldı. Bu yılki yarışmanın birincisi, “Yeni bir Antibiyotik Taşınım Sisteminin Geliştirilerek Antibiyotik Direncinin Kırılması” projesiyle İzmir Fen Lisesi öğrencileri Selma Öztürk ve Ömer Faruk Küser oldu. İkinciliği, “Deniz Süngerinden Doku İskelesine” projesiyle Kaş Turan Erdoğan Yılmaz Lisesi öğrencisi Alperen Telatar alırken, üçüncülüğü “Keçiboynuzu Embriyosu ve Gamının Kemik Kırığı Tedavisine Etkisi” projesiyle İzmir Fen Lisesi’nden Zeynep Ilgın Demir ve Müge Balta aldı. Bayer Özel Ödülü‘nü ise “Siirt’te Yetişen 4 Bitki Türünün Antioksidan Aktivitelerinin Saptanarak Prostat Kanser Tedavisinde Kullanılabilirliklerinin Araştırılması” isimli proje ile Selcan Evin ve Ferhat Evin aldı. İleride birer biyoteknoloji start-up‘ına dönüşebilecek nitelikteki bu projeler, Türkiye’deki STEM eğitiminin artmasının yarattığı olumlu sonuçları ortaya koyarken, finale kalan uluslararası standartlardaki 10 projenin İzmir, Antalya, Siirt gibi Türkiye‘nin dört bir yanındaki kentlerinden çıkması umut vericiydi.
İLK KEZ İNCELENDİ
Özel ödülün sahibi olan kuzenler Siirt Anadolu Lisesi’nden Selcan Evin ve ise İstanbul Perteniviyal Lisesi‘nden Ferhat Evin’in projesinin altında Siirt’ten dünyaya açılması gereken çok ilgi çekici bir hikaye var; Evin kuzenler Siirt bölgesinde kansere yakalanma oranlarının düşük olması sebebiyle bu durumu araştırmak istemiş. Ferhat Evin ve Selcan Evin bölgedeki hava kirliliği, yaşam koşulları, beslenme alışkanlıkları verilerine bakıp “beslenme” konusunda bir farklılık olduğunu tespit etmiş. Bölgede yetiştirilen özellikle bıtım, bıttım sakızı , helizotu ve karahindiba bitki ekstrelerinin prostat kanseri tedavisinde antioksidan etkilerini araştırmaya karar vermişler.
Selcan ve Ferhat’ın bu dört bitkinin tedavi edici yönlerini kanıtlayan projelerinden ortaya çıkan bulgu şöyle: Tüm ekstrelerin 24 saatlik uygulanması sonrası prostat kanseri hücre serisi olan PC3 üzerinde doza bağımlı olarak bir ölüm tespit edildi. Sitotoksisite değerlendirilmesinde ekstraksiyonu sağlanan en etkili bitkinin sırasıyla bıttım, heliz otu, karahindiba ve bıttım sakızının olduğu tespit edildi. Bu projeyle literatürde çeşitli kanser hücrelerine etkisi daha önce hiç araştırılmamış 4 farklı bitki türlerinin etkileri incelendi. Bu çalışma bu bitkilerin PC3 ve diğer hücrelere olan etkileriyle birlikte literatüre çeşitlilik getirecek.