Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB), sağlık bilim ve teknolojileri alanında ülkemize ve insanlığa hizmet etmek, planlı ve sürdürülebilir kalkınmaya destek sağlamak amacıyla Aralık 2019’da kuruldu. Türkiye’nin sağlık bilim ve teknolojileri alanında ileri teknoloji ve inovasyon ihtiyacını karşılamak, dışa bağımlılığı azaltmak, rekabet gücünü artırmak ve sürekli kılmak hedefleri doğrultusunda, kalkınma planı hedefleri ile Cumhurbaşkanı ve Sağlık Bakanlığı‘nın belirlediği öncelikleri dikkate alan bir stratejik plan izleniyor.
TÜSEB bünyesinde kurulan Türkiye Sağlık Veri Araştırmaları ve Yapay Zeka Uygulamaları Enstitüsü (TÜYZE), sağlık hizmetlerinin etkinliğini artırmak ve toplum sağlığını iyileştirmek üzere sağlık verilerinin organizasyonunu sağlamak ve yapay zeka teknolojilerinin, giyilebilir algılayıcıların, akıllı tıbbi cihazların ve robotik sistemlerin teşhis ve tedavi süreçlerine entegrasyonunu sağlayarak ülkemizin dijital sağlık ekosisteminin oluşturulmasına çalışıyor.
Yapay zeka modellerinin sağlık alanında en sık kullanıldığı ve en başarılı sonuçlar elde ettiği alan, sağlık hizmeti tanı (Computer Aided Diagnosis). Enstitü bünyesinde ülkemizin sağlık sisteminin ihtiyaçları ve sahadan gelen talepler dikkate alınarak tanıyı kolaylaştıracak ve sağlık profesyonellerine yardımcı olacak karar destek sistemleri geliştirmek amacıyla projeler gerçekleştiriliyor ve üniversitelerce yapılan bu tür araştırmalar destekleniyor. Çeşitli hastalıkların tanısını kolaylaştırmayı sağlayacak karar destek sistemlerine yönelik devam eden TÜYZE projeleri arasında; elektrokardiyografi (EKG) verilerinden kalp krizi riskinin tahmini, histopatoloji görüntülerinde dijital analiz ve kanser evre tahminlemesi, multi-modalite veriler ile Alzheimer hastalığının erken evre tahmini, zaman serilerinden kan şekeri seviyesinin tahmini ve akciğer bilgisayarlı tomografi görüntülerinde hastalık tespiti projeleri yer alıyor.
Geliştirilen bu yapay zeka temelli modeller yardımı ile çeşitli hastalıkların tanı süreçleri daha hızlı yapılabilecek, sağlık profesyonellerinin iş yükü azaltılacak ve zaman maliyeti düşürülecek.
Enstitünün faaliyet alanlarından biri de medikal cihaz tasarımları… Bu kapsamda medikal cihaz tasarımına yönelik yürütülen projeler arasında ise; “elektromiyografi cihazının geliştirilmesi” ve “nefes analiz cihazı geliştirilmesi” projeleri yer alıyor. Elektromiyografi cihazı projesi sağlık alanında yerlileştirme çalışması olarak nitelendirilebilir. Bu projenin devamında farklı biyolojik sinyalleri ölçebilen (EEG, EOG vb.) cihazlar üzerine çalışmalar yapılacak. Nefes analiz cihazı ile insan nefesinde bulunan uçucu organik bileşenlerin ölçülerek çeşitli hastalıkların teşhisinde destek olunması amaçlanıyor.
Tüm bu projelerin yanında, fizik tedavi amaçlı akıllı robotik sistemler, hareket destek ve izleme sistemleri gibi yapay zeka ve robotik tabanlı proje çalışmaları da planlanıyor.
TEKNOFEST’TE YARIŞMA
Sağlık alanında yenilikçi araştırma-geliştirme faaliyetleri yürüterek yeni teknolojiler ve yüksek katma değerli ürünler geliştirmeye yönelik yapay zeka uygulamaları çerçevesinde, Türkiye’de ilk defa “Sağlıkta Yapay Zeka Yarışması”, TEKNOFEST kapsamında TÜYZE tarafından düzenlendi. TEKNOFEST2021’de dereceye giren 3 takıma para ödülü verildi. Temmuz ayındaOrdu’da gerçekleştirilecek TEKNOFEST2022 yarışmasındaki finale yaklaşık 120 takımın katılması bekleniyor.
